
Het idee dat we ongemerkt kleine hoeveelheden plastic binnenkrijgen is niet langer een mythe. Dankzij microplastics – minuscuul kleine plasticdeeltjes – komt plastic via voedsel, drinkwater en zelfs mogelijk medicijnen in ons lichaam terecht. Dit artikel biedt een overzicht van peer-reviewed onderzoek en praktische tips om blootstelling te beperken. Maar geen zorgen, je bent niet ineens een wandelend plastic zakje!
Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn plasticdeeltjes kleiner dan 5 millimeter die ontstaan door afbraak van grotere stukken plastic of tijdens productieprocessen. Ze zijn zo klein dat ze makkelijk in ons milieu, voedselketen en zelfs onze lichamen kunnen belanden. Goed nieuws: je hoeft geen vergrootglas mee te nemen naar de supermarkt, ze zijn echt mini!
Microplastics in ons voedsel en drinkwater
Zeevruchten en vis
Houd je van een lekker visje? Helaas, de kans is groot dat je naast omega-3 ook een portie microplastics binnenkrijgt. Veel onderzoeken tonen aan dat microplastics aanwezig zijn in zeeproducten. Organismen zoals schelpdieren filteren water, waardoor ze vaak kleine plasticdeeltjes opnemen. Een studie gepubliceerd in Environmental Research bevestigt dat microplastics in vis en andere zeevruchten aanwezig zijn. Lees het onderzoek hier.
Groenten en fruit
Dacht je dat je gezond bezig was met je salade? Think again. Onderzoek uitgevoerd door de Universiteit Leiden toont aan dat microplastics zelfs gewassen zoals sla en tarwe kunnen binnendringen via hun wortels. Dit betekent dat plastic letterlijk in ons voedsel kan groeien. Lees meer over dit onderzoek.
Drinkwater
Of je nu kraanwater drinkt of kiest voor fancy flessenwater, je krijgt hoe dan ook een vleugje plastic binnen. Volgens een studie van Orb Media bevatten 93% van de flessenwatermonsters microplastics. Cheers! Maar misschien toch even een filter overwegen?
Microplastics in medicijnen
Medicijnen slikken is goed voor je gezondheid, toch? Maar hoe zit het met die capsules en coatings? Hoewel er minder onderzoek is naar de aanwezigheid van microplastics in medicijnen, bestaat de mogelijkheid dat plasticdeeltjes onbedoeld in geneesmiddelen terechtkomen. Tijd voor een nieuwe betekenis van “een bitter pilletje slikken”?
Gezondheidsrisico’s
Hoewel er steeds meer bewijs is dat we microplastics binnenkrijgen, is het nog onduidelijk hoeveel schade dit op lange termijn kan veroorzaken. Potentiële gezondheidsrisico’s zijn onder andere:
- Ontstekingen en celschade: Microplastics kunnen mogelijk ontstekingen veroorzaken in organen.
- Chemische blootstelling: Veel plastics bevatten giftige stoffen zoals ftalaten, die hormoonverstorend kunnen werken.
Maar geen paniek: je bent nog niet gemaakt van LEGO!
Is nog iets gezond?
Je vraagt je misschien af: als er plastic zit in water, voedsel en zelfs medicijnen, is er dan nog wel iets gezond? Hier is het korte antwoord: ja, maar het is ingewikkeld. Hier zijn een paar nuances:
Relatieve Gezondheid
Hoewel water en voedsel sporen van microplastics kunnen bevatten, zijn ze nog steeds fundamenteel gezond in vergelijking met alternatieven zoals suikerhoudende dranken of sterk bewerkt voedsel. Je lichaam heeft water en voedingsstoffen nodig om te functioneren, en de positieve effecten daarvan wegen meestal zwaarder dan de mogelijke risico’s van microplastics.
Grenswaarden en Risico’s
Niet alle blootstelling is direct schadelijk. Veel wetenschappers onderzoeken nog wat veilige niveaus van microplastics zijn. Je lichaam kan tot op zekere hoogte omgaan met toxines of kleine indringers, zoals het ook doet met andere verontreinigingen in ons milieu.
Gezondheid is een Spectrum
Er zijn gradaties van gezondheid. Perfect gezond bestaat misschien niet, maar er zijn zeker keuzes die gezonder zijn dan andere. Vers fruit, groenten, gezuiverd water en minimaliseren van blootstelling aan plasticverpakkingen kunnen bijdragen aan een betere balans.
Wat kun je doen om blootstelling te verminderen?
- Gebruik glas of roestvrij staal: Vermijd plastic verpakkingen, vooral bij warm eten en drinken.
- Filter je drinkwater: Gebruik een waterfilter die microplastics kan verwijderen.
- Let op verpakkingen: Kies waar mogelijk voor producten met minder plasticverpakking.
- Vraag om advies bij medicijnen: Overleg met je apotheker over mogelijke alternatieven.
Je hoeft echt niet in een hutje op de hei te gaan wonen, maar een beetje bewustzijn kan geen kwaad!
Meer weten?
Wil je meer weten over de aanwezigheid van microplastics in ons dagelijks leven? Lees dan de volgende studies:
- Gezondheidseffecten van microplastics
- Microplastics in zeeproducten
- Gezondheidsrisico’s van microplastics – Environmental Science
- Microplastics en ontstekingen – Ambio
Door bewuster om te gaan met plasticgebruik en goed onderzoek te blijven volgen, kunnen we onze blootstelling aan microplastics wellicht verminderen. En wie weet, blijft de plastic soep dan voortaan in de oceaan in plaats van op ons bord!