Zwemmen in de zee: de gevaarlijke fabels die je beter niet kunt geloven
Recent werd bekend dat Gerwin Visser (25), radioproducer bij FunX, is verdronken tijdens zijn vakantie in Costa Rica. Een tragisch ongeluk dat opnieuw laat zien hoe verraderlijk de zee kan zijn, zelfs voor mensen die kunnen zwemmen. Elk jaar gebeuren er wereldwijd talloze verdrinkingsincidenten, vaak door onderschatting van de zee en misverstanden over stromingen en veiligheid. Daarom is het belangrijk om de feiten van de fabels te onderscheiden.
1. “Als je goed kunt zwemmen, is de zee veilig”
Dit is een van de gevaarlijkste misvattingen. Zelfs Olympische zwemmers kunnen in problemen komen door sterke stromingen. De zee is geen zwembad: er zijn stromingen, getijden en onverwachte golfslag die zelfs de beste zwemmer kunnen overmannen.
2. “Een onderstroom trekt je naar beneden”
Dit is een klassiek horrorverhaal dat in films en series wordt gebruikt, maar het klopt niet. Een onderstroom (of rip current) trekt je niet naar de bodem, maar juist weg van de kust, richting open zee. Dit maakt het verraderlijk, want veel mensen raken in paniek en proberen tegen de stroming in terug te zwemmen. Dat leidt tot uitputting – en uiteindelijk verdrinking.
Wat wél werkt: Blijf kalm, zwem parallel aan de kust om uit de stroming te komen en probeer dan terug te keren.
3.”Als er geen golven zijn, is het water veilig”
Een kalme zee betekent niet automatisch dat het veilig is. Juist op dagen met weinig golven kunnen sterke onderstromingen ontstaan. De kracht van de zee zit niet alleen in wat je ziet, maar vooral in wat je niet ziet.
4.”Als je in nood bent, moet je zwaaien en schreeuwen”
Hollywood heeft ons geleerd dat drenkelingen wild zwaaien en om hulp roepen. In werkelijkheid verdrinken de meeste mensen stil, zonder een geluid te maken. Ze zijn te druk bezig om boven water te blijven en raken uitgeput voordat iemand het doorheeft. Dit heet “stil verdrinken” en is moeilijk te herkennen.
Wat wél helpt: Als je in de problemen komt, probeer op je rug te drijven, rustig adem te halen en zo min mogelijk energie te verspillen.
5.”Alcohol en zwemmen kan best, zolang je niet te veel drinkt”
Zelfs een paar drankjes kunnen je coördinatie en reactievermogen aantasten. In combinatie met golven en stromingen wordt dat een dodelijke mix. Veel verdrinkingen gebeuren bij mensen die alcohol hebben gedronken.
6.”Je voelt het als je onderkoeld raakt”
Het verraderlijke aan onderkoeling (hypothermie) is dat je het niet altijd direct merkt. In koud water kan je lichaam binnen minuten verlammen, waardoor je niet meer kunt zwemmen. De Noordzee en Atlantische Oceaan kunnen ook in de zomer verraderlijk koud zijn.
Denk na voordat je de zee in gaat
De zee is prachtig, maar respectloos omgaan met de natuur kan fataal zijn. Laat je niet misleiden door gevaarlijke fabels en wees voorbereid: ken de gevaren, let op waarschuwingsvlaggen en overschat jezelf niet.
